کد مطلب:211040 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:133
فی ء
اما فی ء آن منافعی بود كه در فتوحات عنوه از ملت مغلوب می ماند و آن را بین مسلمین می كردند آنجاها كه مفتوح العنوه بوده متعلق به همه مسلمین به اذن امام و آنچه كه خودشان بدون جنگ و جدال تسلیم می شدند فقط خراج داشت.
درباره خراج كتبی نوشته اند كه باید برای توسعه اطلاعات بدان مراجعه كرد [1] فی ء باخراج عموم و خصوص من وجه هستند یعنی می توان گفت فی ء هر جا باشد از خراج است ولی هر خراجی فی ء نیست - زیرا فی ء جزء خراج است و خراج زمین را فی ء گویند [2] .
عمر بن خطاب می گفت هر چه از اراضی مفتوح العنوه بدست آمد باید متعلق به مسلمین باشد و استناد به حدیث نبوی كرده كه فرمود كلكم راع و كلكم مسئول عن رعیته
پس از رحلت پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم گفتند آنچه از پیغمبر باقی مانده از سه قسمت بیش نیست فی ء - خمس - صدقات كه دیدیم در كتب مربوطه چگونه با آن عملكردند و اجمالا باید گفت كه فی ء حاصل اراضی مفتوح العنوه است و خمس پنج یك غنائم جنگی و معدنی است و صدقات زكوة مال است از شش چیز به شرحی كه در مكتب اسلام نوشتیم.
گاهی جزیه را جزء فی ء دانسته و گاهی آن را فقط از مردان می گرفتند زنان و كودكان مستثنی بودند و سبب معاف بودن آنها عدم قدرت بر كسب بوده و حد نصابی داشته كه بدان باید جزیه بگیرند و گاهی درهم و یا دینار یا گندم و زیتون و خرما بوده كه می گرفتند امیرالمؤمنین علی علیه السلام جزیه را فقط از اهل صنعت از همان نوع صنعت می گرفت عمر بن عبدالعزیز در قحطی مدینه و شامات جزیه را به شكایت مردم بخشید و خراج از اهل ذمه و غیره هم نگرفت [3] .
درباره خراج كتبی نوشته اند كه باید برای توسعه اطلاعات بدان مراجعه كرد [1] فی ء باخراج عموم و خصوص من وجه هستند یعنی می توان گفت فی ء هر جا باشد از خراج است ولی هر خراجی فی ء نیست - زیرا فی ء جزء خراج است و خراج زمین را فی ء گویند [2] .
عمر بن خطاب می گفت هر چه از اراضی مفتوح العنوه بدست آمد باید متعلق به مسلمین باشد و استناد به حدیث نبوی كرده كه فرمود كلكم راع و كلكم مسئول عن رعیته
پس از رحلت پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم گفتند آنچه از پیغمبر باقی مانده از سه قسمت بیش نیست فی ء - خمس - صدقات كه دیدیم در كتب مربوطه چگونه با آن عملكردند و اجمالا باید گفت كه فی ء حاصل اراضی مفتوح العنوه است و خمس پنج یك غنائم جنگی و معدنی است و صدقات زكوة مال است از شش چیز به شرحی كه در مكتب اسلام نوشتیم.
گاهی جزیه را جزء فی ء دانسته و گاهی آن را فقط از مردان می گرفتند زنان و كودكان مستثنی بودند و سبب معاف بودن آنها عدم قدرت بر كسب بوده و حد نصابی داشته كه بدان باید جزیه بگیرند و گاهی درهم و یا دینار یا گندم و زیتون و خرما بوده كه می گرفتند امیرالمؤمنین علی علیه السلام جزیه را فقط از اهل صنعت از همان نوع صنعت می گرفت عمر بن عبدالعزیز در قحطی مدینه و شامات جزیه را به شكایت مردم بخشید و خراج از اهل ذمه و غیره هم نگرفت [3] .
[1] كتاب الخراج تأليف قرشي ص 17 تا 20 - كتاب الخراج ابي يوسف يعقوب بن ابراهيم ص 27 به نقل اشعة من حياة الصادق (ع).
[2] كتاب مجمع البحرين كلمه في ء.
[3] كتاب الاموال ابي عبيده ص 39.